Simbol šume kod Junga
Autor slike: Ljiljana Ranković
Žarko Trebješanin u svojoj knjizi Rečnik Jungovih pojmova i simbola ovako obrađuje šumu kao simbol u analitičkoj psihologiji:
„Mnoštvo gusto izraslog visokog drveća koje svojim krošnjama zaklanja Sunce, koje predstavlja moćan i prastari simbol. Šuma kao mračno, nepristupačno, neprohodno, gusto naseljeno i tajanstveno mesto predstavlja idealan prostor za simbolizaciju prostranog i nedokučivog carstva nesvesnog.
Šuma je mistično, divlje, zastrašujuće i numinozno mesto, koje je u mitologijama širom sveta naseljena arhetipskim figurama nesvesnog, odnosno mitološkim bićima kao što su bogovi, demoni, divovi, patuljci, nimfe, veštice, vile, gnomi, divovi, raznolika čudovišta i divlje životinje…
Strah od šume je u analitičkoj psihologiji, zapravo, iskonski strah od zastrašujućih, opasnih i iracionalnih sila koje obitavaju u našem nesvesnom.
Šuma je sveto mesto, prostor duhovnosti i slobode od svega što je ovozemaljsko, banalno i materijalno. U bajkama i legendama, Mudri starac se, nimalo slučajno, sreće baš u dubokoj šumi. Upravo zato se u mnogim religijama hramovi grade baš u šumi, a sveštenici (indijski sanajasi, budistički isposnici i monasi) povlače u guste šume, tražeći tamo svoj duševni mir i duhovno prosvetljenje.
I pripadnici pretpismenih kultura i mnogobožačkih religija, često se u doba inicijacije povlače u šumu gde žive usamljeničkim životom, da bi se iz šume (simbol onog sveta, odnosno smrti) vratili kao ponovo rođeni u svet ljudi, u društvenu zajednicu…
Zahvaljujući uvidima dubinske psihologije postalo je jasno zašto mnogi junaci mitova, legendi i bajki na početku priče bivaju izgubljeni u mračnoj ili začaranoj šumi. Haotično psihičko stanje ili rešavanje teških problema individuacije, slikovito se veoma dobro predstavlja izgubljenošću lika bajke ili mita u gustoj, neprohodnoj šumi…
Ovaj univerzalni narativ motiv je s i simboličkim jezikom ispričana priča o traganju za ličnim identitetom, o gubitku svog unutrašnjeg bića i potrazi za samim sobom…
Tamna, senovita šuma u snovima označava mračni, nesvesni, animalni i skriveni deo naše ličnosti, ona simbolizuje ono što Jung naziva Senkom. Odlazak u šumu u snovima, zapravo znači regresiju, spuštanje u dubine nesvesnog i nagonskog, vraćanje u majčinski zagrljaj prirode. Ova regresija je uslov daljeg razvoja i sazrevanja.“
